A Moura da Coca

A Laxe é un barrio vello e de antigas tradicións e, polo mesmo, gardián de moitas lendas. Unha das que temos alí recollidas é a do saco de ouro. Pero deixemos que, nesta ocasión, sexa a miña informante, Áurea, a que nos relate a historia. (A fonte á que se refire é a Coca, situada entre A Laxe e A Florida). E conta Áurea:

Nesa fonte pasaron moitas cousas, había moitas aparicións… Aquel día ía o tío do meu avó á Feira do Vintecinco, alí a Carril. E para chegar temprano saleu cedo da casa. Inda era de noite. E ao chegar á Coca encontrouse encima da fonte a unha chavala rubia, de melena moi larga e que estaba gardando unhas galiñas. A chavala preguntoulle ao tío do meu abuelo, que se chamaba Pablo, que para ónde iba, e el contestoulle que para a feira do Vintecinco. E a chavala díxolle: pois si vas alá, tráeme un tarabelo de carballo, porque estas galiñas sempre están a escapar e, como non teño tarabelo no cortello, non dou conta delas. Pero tráemo escondido, que non lle dea o sol, senón non cho quero. E o fulano díxolle: bueno, ¿E que gano eu con eso?. Pois douche cen pezas de ouro.

E o parente do meu abuelo foise prá feira, pero sin creer en nada. E ao estar no Vintecinco veu a un destes que facían zocos e pideulle un cachiño de madeira, que ben podía servir de tarabelo. E meteuno no bolsillo. E ao chegar á Coca xa de volta, topou coa fulana, que ainda estaba alí cas galiñas. E preguntoulle ela ¿Trouxéchesme o tarabelo? Trouxen. E doullo. E a fulana meteuse nun burato que había na fonte e ao pouco rato saleu cun saco cheo de ouro. E o outro, bueno, o aquel tío, asustado, díxolle ¿É para min? Si, é todo para ti. Pero cunha condición. Que non o mires hasta chegar á túa casa. Bueeeno…o fulano cargou co saco, pasou o río e despois de andar un pouco xa non aguantou máis e abreu o saco para contar canto ouro tiña. Pero cando mirou dentro o único que atopou foron carbóns como aqueles que había na vía do tren. E entón empezou a berrar ¡O meu ouro, o meu ouro! E o meu ouro todo se fixera carbón, por idiota, que si non o mirara eramos agora todos ricos…

E por eso á finca onde lle aconteceu eso, o conto ese, aínda se chama hoxe en día a finca do Ouro, a que está alí frente ao lavadeiro, ao lado da Maroma ¿Non sabes?...

(Publicado con anterioridade na revista "Os Laxeiros" da asociación sociocultural Contra Vento e Marea)

Carlos Rey Cebral
"Xandrolas"